Би нэг зүйлийг хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй. Би ихэвчлэн хангалттай нойр авч чаддаггүй. Нойр надад чухал гэдгийг мэддэг ч нэг л болдоггүй. Би ганцаараа ийм биш. Ихэнх насанд хүрэгчид хангалттай нойр авч чаддаггүй бөгөөд энэ нь олон үүрэг, хариуцлагыг давхар үүрдэг эцэг эхчүүдэд илүү түгээмэл тохиолддог.
Хангалттай нойр авч чаддаггүй энэ асуудал зөвхөн насанд хүрэгчдэд хамааралтай биш юм. Нойргүйдэл хүүхдүүдийн дунд ч бас өсч байна. Хүүхэд бүр харилцан адилгүй ч Америкийн Хүүхдийн Эмч Нарын Холбоо бага насны хүүхдүүд шөнө 9-12 цаг, өсвөр насныханд 8-10 цагийн нойр авах ёстойг зөвлөж байна. Гэтэл Эрүүл Мэндийн Төвийн хамгийн сүүлийн үеийн мэдээллээс үзэхэд дунд сургуулийн сурагчдын зөвхөн 1 нь л шөнө бүр хамгийн ихдээ 8 цагийн нойрыг авдаг гэж мэдээлсэн байна.
Өөрсдөөсөө шударгаар асуугаад үзээрэй, таны хүүхдүүд дээрх хугацаагаар унтаж чаддаг уу?
Бид нойрыг өнөө үед бараг л үнэлэхгүй байна. Бид амралтын өдрүүдэд унтаад нөхчихнө гэж өөрсдийгөө тайвшруулдаг. Бид 2 эсвэл 3 аяга кофе уучихна гэж гүрийдэг. Хүүхдүүдээ яг маргаашнаас эрт унтуулна гэж амладаг. Бид хичээл эхлэхээр эсвэл амралт дуусахаар, Даваа гарагаас яг жигдрэнэ гэж хуурдаг. Гэтэл, амьдрал баян болохоор, амлалтыг эвдэх, оройтож унтах, нойрны цагаасаа хумслах олон “хүндэтгэх” шалтгаанууд гараад ирдэг. Эдгээрийн зарим нь стресстэй, ачаалалтай холбоотой байж болох ч бүгд тийм биш.
Нойрны ач холбогдлыг ойлгоход тусалдаг бусад судалгааны үр дүнгүүдээс танилцуулъя.
- Дөрвөн хүүхэд тутмын нэг нь өдөрт дор хаяж нэг кафейн агуулсан ундаа уудаг (зөвхөн кофег бус ундаа, шоколад гэх мэт зүйлсийг бодож үзээрэй). Эдгээр хүүхдүүд нь кэфейн хэрэглээгүй хүүхдүүдээс дунджаар бага нойр авдаг болох нь тогтоогджээ.
- Хүүхдүүдийн тал хувь нь унтлагын өрөөндөө телевизортой байдаг бөгөөд энэ нь бага нойр авахад хүргэдэг.
- Бид хүүхдүүдээ төрснөөс нь эхлэн муу зуршилд оруулдаг. Бид хүүхдүүдээ унтах хүртэл хамт байдаггүй. Унтах цаг, дэглэмийг сахьдаггүй.
- Хүүхдүүд зурагттай өрөөнд орой болтол байдгын дээр орой унтах хүртлээ гар утсаа хардаг. Судалгаанаас үзэхэд унтахын өмнөх нэг цагийн дотор дэлгэц ширтдэг хүмүүс сайн унтдаггүй.
- Бидний тархи нойр авах шаардлагатай. Тархи нь бидний дурсамжийг боловсруулж, нэгтгэдэг. Энэ нь бидний хүүхдүүдэд амьдралын чухал зүйлсийг санахад тусалдаг. Нойр нь бидний тархинаас сэрүүн байх үед хуримтлагдсан хорт бодисыг арилгахад тусалдаг. Нойргүй бол бид шинэ зүйлийг сурахад туслах тархины шинэ замыг үүсгэж чадахгүй.
- Бидний бие нойр авах шаардлагатай. Ялангуяа нярай болон бага насны хүүхдүүд. Нойр булчингийн өсөлт, булчингийн эвдрэлийг засварладаг. Зарим өсөлтийн даавар нойрны үед ялгардаг бөгөөд нийлэгждэг. Нойр муутай байх нь таргалалт, цусны даралт ихсэх, чихрийн шижингийн эхлэл болдог. Мөн нойр бидний дархлааны системд тусалдаг бөгөөд нойргүйтсэн үед ханиад хүрэх магадлал өндөр байдаг.
- Нойр зөвхөн хэмжээтэй холбоотой биш юм. Чанар нь бас чухал. Чанар муутай унтах нь сурах үйл явцад сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Нойргүйдэл нь хүүхдүүд болон насанд хүрэгчдийг илүү ууртай, сэтгэлийн түгшүүртэй болгодог. Таны хүүхдүүд магадгүй одоо авч байгаагаасаа илүү нойрыг авах хэрэгтэй байх. Ихэнх хүүхдүүдэд шөнө 10-11 цагийн нойр авах шаардлагатай байдаг бол бодит байдал дээр дунджаар 9.5 цаг хүртэл бага байдаг.
Хүүхдийн нойрны хэрэгцээ:
- 1 нас хүрээгүй: Өдөрт 12-16 цаг
- 1-2 настай: Өдөрт 11-14 цаг
- 3-5 настай: Өдөрт 10-13 цаг
- 6-12 настай: Өдөрт 9-12 цаг
- 13-18 настай: Өдөрт 8-10 цаг
Хангалттай нойр авах нь ихээхэн ач холбогдолтой. Чанартай, сайн нойр авах нь анхаарлаа төвлөрүүлэх чадварыг нэмэгдүүлдэг. Нойр сайтай хүүхдүүд асуудлыг илүү сайн шийдвэрлэж, илүү бүтээлч байж, нийгмийн харилцаанд илүү сайн ордог. Хэрэв та үүнийг уншаад сэтгэлээр унаж байгаа бол тэгэх хэрэггүй. Хүүхдүүдийн (мөн өөрийнхөө!) нойрны хэмжээ, чанарыг сайжруулахын тулд таны хийж чадах олон зүйл бий. Судалгаанаас үзэхэд дараах стратегиуд хамгийн үр дүнтэй байдаг.
- Тэд хэр их нойр авах ёстойгоо мэдэх хэрэгтэй. Насандаа оногдсон нойрыг авахыг хичээг.
- Унтахын өмнөх дэлгэцийн цагийг хязгаарла. Мөн зурагттай өрөөнөөс гарга. Хүүхдүүд дор хаяж унтахаас нэг цагийн өмнө дэлгэцээс гэрэлтэх гэрэлд өртөх ёсгүй. Зарим судлаачид унтахаас хоёр цагийн өмнө илүү сайн гэж ч хэлдэг. (Энэ нь бас эцэг эхчүүдэд хамаатай!).
- Унтах цагаа аль болох өдөр бүр ижил байлга. Амралтын эсвэл баярын өдрүүдээр бага зэрэг өөрчлөгдөж болно, гэхдээ маш ихээр өөрчлөгдөх ёсгүй.
- Орой тайвшруулах горим, зуршилтай бол. Үүнд, ваннд орох, үлгэр унших, залбирал эсвэл өдрийн бодрол, тэврэлт зэргийг дурьдаж болно.
- Сайн унтах орчинг бүрдүүлэх. Сайн унтахад туслах ид шид бүхий 3 үг бол харанхуй, нам гүм, сэрүүн байдаг. Зарим хүүхдүүд шөнийн гэрлийг сонирхдог. Тийм бол хорих хэрэггүй. Гэрэл бүдэг байвал сайн. Дуу чимээний хувьд мөн адил. Зарим хүүхдүүдэд нам гүм байх таалагддаггүй. Энэ тохиолдолд тайвшруулах дуу тоглуулж болно.
Эцэст нь, нойрны эмгэгийн дараах шинж тэмдгүүдийг анхааралтай ажиглаарай. Хэрэв танд эдгээрээс аль нь байдаг, давтамж ойрхон давтагддаг бол анхаарах хэрэгтэй.
- Орондоо орохоос татгалзах
- Унтахад хэцүү байх
- Унтаж чадахгүй байх
- Зүүд зүүдлэх
- Өдөр унтах
Дээрх зөвлөмжүүдийг туршиж үзээд хүүхэд тань унтахад хэцүү байвал хүүхдийн эмчтэйгээ ярилцаарай. Сэтгэлээр унах хэрэггүй. Таны хүүхдэд илүү сайн унтахад туслах мэргэжилтнүүд байдаг.